Th?c t? ?o (VR) và th?c t? tang cu?ng (AR) là hai khái ni?m du?c nh?c r?t nhi?u trong kho?ng hai nam tr? l?i dây. Nh? s? phát tri?n c?a nang l?c x? lý, công ngh? hình ?nh và kh? nang s?n xu?t, ngu?i ta dã có th? làm ra nh?ng s?n ph?m VR và AR t?t hon bao gi? h?t. VR có Oculus Rift là ph?n c?ng di?n hình, AR thì có trò Pokemon Go k?t h?p gi?a d?i th?c v?i thông tin ?o m?t cách nhu?n nhuy?n. Trong bài này, m?i các b?n tìm hi?u ki hon v? AR và VR, chúng khác nhau ra sao và ngu?i ta dang dùng chúng cho nh?ng tình hu?ng nào trong d?i s?ng nhé.

Th?c t? ?o (Virtual Reality - VR)

Nh?ng ?ng d?ng VR s? dua b?n vào m?t th? gi?i m?i, m?t th? gi?i ?o hoàn toàn và khi dó g?n nhu b?n không còn nh?n th?c gì v? th? gi?i th?t xung quanh mình n?a. Ví d?, b?n s? du?c dua vào m?t tr?m không gian trong tuong lai nam 2069, noi mà b?n s? di lên các phi thuy?n, bay lu?n gi?a các vì sao. M?t ví d? khác: b?n s? du?c dua v? th?i ti?n s? d?o choi cùng kh?ng long, r? vào chúng, bay gi?a các ng?n núi l?a v?i nh?ng khu r?ng nguyên sinh ph? d?y bên du?i. Nh?ng th? b?n th?y hoàn toàn là nh?ng khung c?nh do máy tính ho?c di?n tho?i di d?ng d?a nên, không có gì là th?t c?.

Ð?c tính c?a th?c t? ?o dó là s? hòa nh?p (immersive). Thu?t ng? này mô t? c?m giác c?a b?n khi du?c dua vào th? gi?i VR: b?n c?m th?y th? gi?i dó có th?t không, b?n có th?y du?c h?t nh?ng d?i tu?ng trong dó hay không, b?n có c?m th?y nhu mình dang s?ng trong m?t không gian hoàn toàn m?i hay không. S? hòa nh?p này m?t ph?n d?n t? vi?c kính th?c t? ?o s? bao ph? h?t t?m nhìn c?a m?t nên b?n s? không th?y gì ngoài d?i th?t c?.



Ngoài ra, VR cung ph?i t?o du?c s? tho?i mái cho b?n khi s? d?ng vì b?n s? di chuy?n d?u r?t nhi?u, n?u thi?t b? theo dõi chuy?n d?ng c?a d?u không d? t?t và ph?n m?m x? lý không d? nhanh, b?n s? b? l?ch v? nh?ng gì mình th?t s? th?y và nh?ng gì não c?m nh?n, t?o ra m?t c?m giác khó ch?u và th?m chí là m?t m?i, nh?c d?u, bu?n nên. Ðây là v?n d? mà nhi?u s?n ph?m VR d?i d?u m?c ph?i. Ngày nay thì không còn n?a. Nh?ng s?n ph?m nhu Oculus Rift hay Google Cardboard dã gi?i quy?t du?c v?n d? này.

Công ngh? th?c t? ?o dã có t? nh?ng nam 1990. Lúc dó, ngu?i ngu?i nhà nhà trên kh?p th? gi?i nói v? vi?c làm ra nh?ng s?n ph?m VR l?n nhung h?u h?t d?u th?t b?i vì nhi?u lý do: s?c x? lý c?a máy tính chua d? m?nh, c?ng d?ng chua nhi?u, chi phí d?t d?, tr?i nghi?m chua t?t (dây là lý do l?n nh?t). Nintendo, cái tên vô cùng quen thu?c, cung t?ng ra m?t m?t thi?t b? tên Virtual Boy h?i nam 1995. B?n s? d?ng trên bàn d? choi game th?c t? ?o trong chi?c kính giá 175$ này, nhung t?i cu?i nam nó dã b? ng?ng bán vì tr?i nghi?m kém, không tho?i mái, hình ?nh không full màu.

Th?c t? tang cu?ng (Augmented Reality - AR)

Mình cung không ch?c d?ch c?m t? này sang ti?ng Vi?t là "th?c t? tang cu?ng" có dúng 100% hay không, nhung dã r?t c? g?ng mà v?n chua tìm du?c m?t t? chính th?c nào nên t?m g?i là nhu th? nhé. AR t?p trung vào vi?c k?t h?p gi?a th? gi?i th?t v?i thông tin ?o, không ph?i tách b?n ra m?t không gian riêng nhu VR. AR cung s? cho phép b?n tuong tác v?i n?i dung ?o ngay trong d?i th?t, có th? là ch?m vào, có th? ph? m?t l?p hình ?nh lên trên...

Ví d? d? th?y nh?t: trò choi Pokemon Go. Nó là m?t trò choi trên smartphone, rõ ràng là ?o. Nhung t?a d? c?a b?n trong game l?i chính là t?a d? c?a b?n ngoài d?i, b?n d? trong game chính là b?n d? thành ph? b?n dang ?, và nh?ng tr?m PokeStop mà b?n d?ng l?i d? l?y v?t ph?m là nh?ng d?a danh nào dó có th?t ngay trong chính thành ph? c?a b?n. S? k?t h?p gi?a th?t và ?o nhu th? chính là AR. Ngoài ra, ?ng d?ng Nokia City Lens lúc tru?c v?i kh? nang hi?n th? các quán an, nhà hàng, trung tâm mua s?m và d?a danh lên hình ?nh camera cung là AR.



Thi?t b? AR khá n?i trong th?i gian qua chính là Microsoft HoloLens. Chi?c kính này có m?t l?p kính d? b?n v?n th?y du?c nh?ng gì dang di?n ra bên ngoài ch? không b?t kín h?t nhu Oculus Rift, HTC Vive VR ho?c Google Cardboard. HoloLens cung s? d?ng các ?nh ?o 3D r?i ph? lên nh?ng v?t th? ngoài d?i th?c d? b?n có th? tuong tác v?i chúng.

Ngu?i ta dang dùng AR và VR d? làm gì?

V?i VR, do b?n ch?t là s? dem b?n d?n m?t th? gi?i khác, m?t v? trí khác hoàn toàn nên r?t phù h?p d? choi game, phim và nh?ng n?i dung gi?i trí nói chung. Ngu?i ta cung có th? làm VR cho nh?ng d? án nhà d?t và xây d?ng (cho khách ? TP.HCM di xem nhà ? HN), k?t n?i con ngu?i trong m?ng xã h?i (Facebook dang mu?n làm v? này), di xem phim ?o, coi video 360 d? (quay b?ng nh?ng thi?t b? chuyên d?ng, bao ph? kh?p m?i hu?ng c?a ngu?i quay).

Trong khi dó, AR l?i nh?m t?i vi?c tang cu?ng nh?ng tr?i nghi?m ngoài d?i b?ng thông tin ?o. HoloLens có th? l?y m?t chi?c xe hoi ngoài d?i r?i ph? lên các màu son khác nhau d? khách tr?i nghi?m. M?t chi?c guong thông minh có th? cho b?n th?y mình trong dó và th? nhi?u b? qu?n áo tru?c khi quy?t d?nh s? s?m cái nào. M?t ?ng d?ng trên di?n tho?i s? cho b?n bi?t can nhà mà camera dang quét t?i xây t?ng nam bao nhiêu, l?ch s? phát tri?n c?a nó là gì, ai là chua s? h?u. AR cung có th? làm game, ví d? nhu Pokemon Go hay trò choi b?n ngu?i ngoài hành tinh v?i b?i c?nh chính là can nhà c?a b?n, b?n s? ch?y vòng vòng trong dó, n?p và nã d?n vào k? thù.



AR và VR, cái nào dang phát tri?n m?nh hon?

Tính d?n th?i di?m hi?n t?i, công ngh? AR dang ph? bi?n hon so v?i VR, nh?t là sau d?t Pokemon Go. AR có th? xài ngay chi?c di?n tho?i c?a b?n d? ch?y, vì hi?n t?i h?u h?t di?n tho?i d?u dã có camera cung nhu các c?m bi?n d? m?nh d? nh?n bi?t v? th? gi?i bên ngoài c?a b?n. CEO Facebook cung tin r?ng smartphone s? là công c? dua AR d?n v?i m?i ngu?i ? th?i di?m ban d?u ch? không ph?i nh?ng thi?t b? ph?c t?p nhu HoloLens. Hãy nhìn vào cách mà AR du?c Pokemon Go s? d?ng, ch?ng ph?i dó là m?t d?t bùng n? hay sao?

Trong khi dó, VR do dòi h?i ph?i có ph?n c?ng chuyên d?ng nên chua th? phát tri?n m?nh nhu AR. Ít nh?t b?n s? c?n có m?t chi?c kính th?c t? ?o, dù giá r? hay m?c thì v?n ph?i di mua. Ð? tr?i nghi?m t?t hon, b?n s? c?n thêm m?t d?ng tay c?m nào dó, có th? là tay c?m choi game hay nh?ng thi?t b? du?c phát tri?n riêng. ? kho?ng giá r?, chi?c kính Google Cardboard ch? có giá 10-15$ mà thôi. Còn lên cao hon, x?n hon, hình ?nh rõ hon, nét hon thì có Oculus Rift giá 600$ hay HTC Vive Pre giá 800$. Ngoài ra, nh?ng chi?c kính Rift hay Vive còn dòi h?i máy tính ph?i có c?u hình m?nh, th? mà không ph?i ai cung d? dàng mua du?c.

AR và VR th?c ch?t không ph?i d?i th? c?a nhau. M?i cái có nh?ng ?ng d?ng r?t riêng mà cái còn l?i không th? làm du?c, v?y nên chúng v?n s? t?n t?i song song nhau. Nhung ? th?i di?m hi?n t?i, AR s? phát tri?n nhanh hon v? m?t thuong m?i và m?c d? ph? bi?n, còn VR có l? ph?i d?i m?t th?i gian n?a khi mà giá thành gi?m và các thi?t b? có cách ti?p c?n d? hon v?i ngu?i dùng thì m?i có th? xu?t hi?n d?i trà.